بررسی ساختِ واژه درمنظومه خسرو شیرین نظامی گنجوی

منظوم? خسروشیرین دارای 6512 بیت شعر و به طور تقریبی 71632 واژه است که تمام این ابیات به دقّت خوانده شده اند و تمام واژگان مرکب و مشتقِ این منظومه در دو فصلِ سوم و چهارم تحلیل شده اند. این منظومه از 138 قصیده تشکیل شده است. طولانی ترین قصید? این منظومه، 191 بیت دارد. نام این قصیده "عتاب کردن شیرین به شاپور" است. کوتاه ترین اشعار نیز دارای یک بیت هستند که حکایاتی از "کلیله و دمنه" و همچنین " سی لحنِ باربُد" است. در این تحقیق سعی شده است با بررسی ساختِ واژه درمنظومه خسرو شیرین نظامی گنجوی، به این پرسش ها پاسخ داده شود: - کدام شیو? ساختِ واژه در اشعار منظوم? خسرو شیرین نظامی پر بسامد تر است؟ - آیا تمام وندهای اشتقاقی فارسی امروز، در اشعار خسرو شیرین نظامی به کار رفته است و کدام وندها از بسامد بیشتری برخوردارند؟ در این تحقیق ابتدا تمام واژگان مرکب و مشتق در جداول مربوط? خود دسته بندی شده اند و سپس مورد تحلیل و بررسی قرار گرفته اند و نتایج کلّی بدین شرح بوده است: - تعداد واژگان مرکب غیر فعلی 2533 واژه و تعداد واژگان مشتق غیرفعلی 3265 واژه است. در نتیجه میان این دو شیو? واژه سازی 732 واژه اختلاف وجود دارد و تعداد بیشتر برای فرآیند ساخت واژ? مشتق است. - از 12 شیو? ساختِ واژ? مرکب، 11 نوع در این پایان نامه یافت شده است. شیو? مرکب اتباع در منظوم? خسروشیرین نظامی گنجوی وجود ندارد. ش - در این پایان نامه 4 نوع از 11 پیشوند مشتقِ غیرفعلی، 52 نوع از 76 پسوند مشتق غیرفعلی و 2 نوع از 5 شبهِ وند فارسیِ معیارِ معرفی شده در فصل دوّم، یافت شده است. - برخی وندهای اشتقاقی فارسی امروز در منظوم? خسروشیرین نظامی گنجوی یافت نمی شوند. بر اساس تعداد و آمار بدست آمده، در میان پسوندهای غیرفعلی، "– ای" و در میان پیشوندهای غیرفعلی، پیشوند "نا-" یا "نـ-" پرکاربردترین وندهای اشتقاقی هستند. - در منظوم? خسروشیرین، ظرفیتِ توالی پسوندهای مشتق غیرفعلی، تا دو پسوند مشتق متوالی پیش رفته است. - در این پایان نامه، ساختارِ توالیِ پیشوندهای مشتق غیرفعلیِ زبانِ فارسیِ معیار، بررسی شده است. - در این پایان نامه واژ? "تاش" که امروزه به عنوان واژ? بسیط کارایی ندارد؛ به عنوان پسوند مشتق غیرفعلی معرفی شده است.